مي توان اينگونه بيان كرد كه در مقام جعل ، علم اولين و آخرين به ائمه عليهم السلام داده شده است ولي در مقام مجعول اين علم ثابت و محقق نمي شود مگر با تحقق موضوع ، شرايط و قيود خارجي آن.. بنابراين رواياتي كه در آن ائمه عليه السلام علم غيب را از خود انكار مي كنند منظور همان غيبي است كه نزد خداست و هنوز مقدر نشده ، و آنجا كه خود را عالم به غيب معرفي مي كنند آن علوم غيبي است كه مقدر شده و در كتاب قرار گرفته است و براي امثال ما غيب محسوب ميشود اگر اين سخن پذيرفته شود سوال پيش مي آيد كه اين علوم چگونه در ايشان به فعليت ميرسد؟ پاسخ اينكه اطلاع ايشان از كتاب بواسطه روح القدس حاصل مي شود كه همراه ايشان است و مدام با روح القدس در ارتباطند و اطلاعات جديد دريافت مي كنند به نحوي كه اگر اين ارتباط قطع شود علم امام محدود مي شود و از بسياري از چيزها بي خبر ميماند .. براي تقريب به ذهن ، شبكه اطلاع رساني اينترنت مثال نزديكي است ، ايشان مانند كسي است كه كلمه عبور را در اختيار دارد و اگر كل شبكه را علم الكتاب فرض كنيم با داشتن كلمه عبور تمام اطلاعات موجود در شبكه در اختيار قرار مي گيرد و اطلاع از ريز محتواي آن بالفعل نيست و نياز به مراجعه دارد كه در عين حال مي توان ادعا نمايد كه مي تواند از هر آنچه در شبكه هست به شما خبر دهد...