کتاب فروغ ابدیت تجزیه و تحلیل کاملی از زندگی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به قلم آیت الله جعفر سبحانی است.

فروغ ابدیت، به انگیزۀ آشنا کردن جوانان و فرهیختگان با سیرۀ پیامبر صلی الله علیه و آله با بیانی روشن و مصادری ارزشمند در خلال دوازده سال به رشتۀ تحریر در آمده و در مجلۀ ارزشمند مکتب اسلام چاپ شده ، سپس مجموعه به صورت یک کتاب منتشر شده است.

از چاپ نوزدهم به بعد کتاب فروغ ابدیت، از دو مزیت برخوردار شده است:

1. ویراستاری دقیقی روی کتاب انجام گرفته است. افزون بر این که بسیاری از تذکرات سودمند خوانندگان، مورد بررسی قرار گرفته و کاستی های کتاب برطرف شده است.

2. فهرست های علمی و فنی بر رونق این کتاب افزوده و برای محققان بره گیری را آسان نموده است.

یکی از مقاطع بی نظیر تاریخ، دوران حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) از تولد تا رحلت است. در این باره، کتاب های بسیاری از سوی مسلمانان و غیر مسلمانان نوشته شده است. که متأسفانه در بیشتر آنها، نقایص بی شماری به چشم می خورد. «فروغ ابدیت» با قلمی روان و گویا، وقایع مهم و اساسی زندگی پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) را از اساسی ترین مدارک تاریخی اسلام نقل کرده و به تجزیه و تحلیل آنها نشسته و ایراد ها و شبهه های موجود را با دلایل قوی، جواب داده است. «عرب پیش از اسلام» ، «نیاکان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)» ، «نخستین جلوۀ حقیقت» ، «افسانۀ غرانیق» ، «معراج از نظر قرآن و حدیث و تاریخ» ، «سفیران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)» ، بعضی از فصل های کتاب فروغ ابدیت می باشد.

ویدئو معرفی کتاب فروغ ابدیت:

بخشی از مقدمه کتاب فروغ ابدیت

از وقایع نگاری تا... وقایع نمائی
پیرامون زندگانی پیامبر اسلام، بزرگ ترین پیشوای بشر، کتاب ها و رساله های زیادی نوشته شده است. اگر ما مجموع کتاب هایی که در این مورد نوشته شده در یک جا گرد آوریم، کتاب خانه عظیمی را تشکیل می دهد و به طور قطع و یقین می توان گفت: هیچ بزرگی بسان حضرت محمد ، مورد توجه تاریخ و خامه نویسندگان و مغز متفکران عالی قدر بشر قرار نگرفته، و درباره احدی از بزرگان و شخصیت های جهان، این اندازه کتاب نوشته نشده است.
ولی بیشتر این کتاب ها، یکی از دو اشکال را دارد: یا کتاب به صورت وقایع نگاری و بیان متون حوادث تاریخی است، بدون این که در آنها تجزیه و تحلیل و داوری صحیح و بررسی انجام بگیرد، حتی گروهی از بیان علل و انگیزه رویدادهای اسلامی و نتایج و ثمرات آنها نیز پرهیز نموده اند.
و یا این که یک سلسله حدسیات بی اساس و اجتهادهای بی دلیل، به عنوان قضاوت بررسی، و قضاوت با بیان حوادث آمیخته گردیده، و به نام کتاب تحقیقی، تاریخی در اختیار علاقه مندان تاریخ اسلام گذارده شده است.
اشکال دسته نخست این است که: هدف از تاریخ وقایع نگاری و بیان متون قضایا نیست؛ بلکه تاریخ، نگاشتن صفحات حوادث از روی مدارک و منابع صحيح اطمینان بخش و نمایاندن علل و نتایج و ثمرات آنها است. و تاریخ به این معنای بزرگترین گنجینه ای است که از گذشتگان به یادگار مانده است و چنین تاریخی درباره بزرگ ترین پیشوای بشر کمتر نوشته شده است و بسیاری از مورخان اسلام برای حفظ متون حوادث، از هرگونه اظهار نظر و تجزیه و تحلیل خودداری نموده اند.
در صورتی که این پوزش برای توجیه این کار کافی نیست، زیرا آنان می توانستند برای حفظ این هدف، دو نوع کتاب بنویسند: کتابی را به بیان متون تاریخ اختصاص دهند و از هر نوع اظهار نظر و تجزیه و تحلیل بپرهیزند و در کتاب دیگر، حوادث را با تجزیه و تحلیل صحیح، بنگارند، و یا در یک کتاب نظرات و تحلیل ها را از حوادث و قضایای تاریخی جدا سازند.
در هر حال در میان دانشمندان دیرینه اسلامی، کمتر کتابی به صورت تجزیه و تحلیل درباره پیامبر اسلام نوشته شده است. نه تنها درباره پیامبر، بلکه نوع جریان های تاریخی که در طول قرن های اسلامی رخ داده است، بدون اظهار نظر و بررسی دقیق نگارش یافته است. آری، نخستین کسی که این راه را به روی نویسندگان جهان باز نمود، دانشمند مغربی، «ابن خلدون» است. وی در مقدمه تاریخ و نگارش تاریخ تحلیلی را به گونه ای پایه گذاری کرد. قسمت دوم این کتاب ها، اگر چه به صورت «وقایع نمایی» نوشته شده اند، و رنگ تحقیق و بررسی را دارند، ولی از آنجا که برخی از آنها به خود رنج تتبع نداده و به اتکای مدارک غیر متقن و ترجمه های غیر صحیح «وقایع نمایی کرده اند، دچار اشتباهات حیرت انگیزی شده اند. اکثر نوشته های خاورشناسان، که کمتر برای درک حقیقت و کشف واقع نوشته می شود، از این نوع می باشد.
نگارنده با توجه به اشکالات یاد شده، تا حدود امکان و توانایی کوشیده است که نقایص هر دو قسمت را در کتاب فروغ ابدیت برطرف سازد.

مزایای مهم کتاب فروغ ابدیت:

بیان و تشریح مزایا و خصوصیات کتاب در مقدمه آن، لازم نیست، بلکه موضوعی است که باید خواننده گرامی آن را در ضمن مطالعه دریابد، ولی برای جلب توجه خواننده، دو مزیت مهم آن را در این جا یادآور می شویم:
نخست این که: در این کتاب به بیان وقایع مهم و حوادثی پرداخته ایم که آموزندگی بیشتری دارند و از تفصیل و بیان رویدادهای جزئی مانند بسیاری از «سریه»ها خودداری نموده ایم. همچنین تمام رویدادهای تاریخی را، از منابع اصیل و دست اول که در سده های درخشان اسلامی نوشته اند، گرفته و نقل کرده، و در بیان حوادث، به مدارک زیادی که در اختیار داشتیم، مراجعه نموده ایم، و حادثه را به صورت خلاصه ای از مجموع این مدارک، نوشته ایم و از میان مدارک، به یکی - دو مدرک که حادثه را مبسوط و گسترده تر نوشته اند، اشاره نموده ایم.
شاید برخی از خوانندگان گرامی تصور کنند که ما در نقل حوادث فقط به همان مدارکی مراجعه کرده ایم که در پاورقی آمده، در صورتی که حقیقت غیر آن است، بلکه در نقل هر حادثه ای هر اندازه هم کوچک باشد، به نوع منابع اصیل و معروف مراجعه نموده، و پس از کسب اطمینان، جریان را به صورت تلخیص از مجموع، نوشته ایم.
و اگر در بیان تمام حوادث، به همه مصادر آن اشاره می نمودیم؛ قسمت مهم کتاب را بیان مصادر و منابع، پر می کرد و در این صورت، مطالعه کتاب برای نوع خوانندگان خسته کننده بود. برای این که خواننده کتاب، در خود احساس مرارت و خستگی نکند، و از طرفی اتقان و اصالت کتاب محفوظ و مصون بماند. از بیان مدارک انبوه، به اندازه لازم اكتفا شده است.
مزیت دوم این که: در ضمن بررسی های لازم، انگشت روی اعتراضها اشكالها و احيانا غرض ورزی های خاورشناسان گذارده ایم، و به کلیه انتقادهای ناروای آنان پاسخ صحیح و قطعی داده ایم.
روی همین اصل، در موارد اختلاف میان مورخان اهل تسنن و شیعه، عقیدۂ نویسندگان شیعه را با مدارک و شواهد تاریخی، روشن و مبرهن نموده ایم، و هر نوع شبهه و اشکال را در حقانیت نظریه شیعه برطرف ساخته ایم.
کتاب فروغ ابدیت قبلا در مجله وزین و علمی درس هایی از مکتب اسلام»، به صورت سلسله مقالات چاپ شده است. ولی بنا به درخواست گروهی از خوانندگان، پس از تجدید نظر کامل، به صورت کتابی نفیس و قابل اعتماد که جای آن در زبان فارسی جدا خالی بود، در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد.

برشی از کتاب فروغ ابدیت

هنگامی که ابوذر اسلام آورد پیامبر اسلام به طور پنهانی مردم را به سوی اسلام دعوت می کرد و هنوز زمینه دعوت آشکار فراهم نشده بود آنروز پیروان اسلام منحصر به خود پیامبر و پنج نفری بود که به او ایمان آورده بودند با توجه به این شرایط بر حسب ظاهر در برابر ابوذر به جز این راهی نبود که ایمان خود را پنهان نموده و بی سر و صدا مکه را به سوی قبیله خود ترک گوید.

ابوذر روح پر جنب و جوش و مبارزی داشت گویی او را برای این آفریده شده که همه جا بر ضد باطل علم مخالفت برافراشته با انحراف و کج روی به مبارزه برخیزد. کدام باطل از این بزرگتر است که مردم در برابر مشتی چوب و سنگ به کرنش و سجده بیفتند و آنها را به عنوان خدا بپرستند. وی نمی توانست این صحنه را تحمل کند از این رو پس از اقامت کوتاهی در مکه روزی به پیامبر اسلام عرض کرد من چه کنم و برایم چه وظیفه ای معین می کنید؟

پیامبر فرمود:تو میتوانی مبلغ اسلام در میان قبیله خود باشی اینک میان قوم خود برگرد تا دستور من به تو برسد. ابوذر گفت سوگند به خدا باید پیش از آنکه به قبیله خود برگردم ندای اسلام را به گوش مردم برسانم و این سد را بشکنم. سد ممنوعیت شعار اسلام و آیین یکتا پرستی در مکه.

او به دنبال این تصمیم هنگامیکه قریش در مسجدالحرام سرگرم گفتگو بودند وارد مسجد شد و با صدای بلند ندا در داد اشهد و ان لا اله الا الله و اشهد و ان محمد رسول الله.

تا آنجا که تاریخ اسلام نشان می‌دهد آن نخستین ندایی بود که آشکارا از عظمت و جبروت قریش را به مبارزه طلبید این ندا از حنجره مرد غریبی درآمد که نه حامی و پشتیبانی در مکه داشت نه قوم و خویشی. اتفاقاً آن که پیامبر اسلام پیش بینی کرده بود رخ داد و صدای ابوذر در مسجد الحرام طنین افکند. قریش حلقه انجمن را شکسته به سوی او هجوم بردند و او را با بی رحمی آنقدر زدند که بیهوش نقش زمین گشت.

فروغ ابدیت صفحه ۲۷۴